Blogopmaak

Eerste indruk 'hert' van Rozalie Hirs



Eerste indruk, in navolging van de eerste indrukken op ooteoote.nl door een leerling uit vwo 4 van het Baudartius College



 


in de lossere toets van een atmosferisch perspectief 

geschilderd ligt het hert op duizenden handen 

van fragiele plantenlijven doorschijnende 

 

knekelgeraamten in pastel vernuftig geschakelde 

zinnen van zompzegge doe ik een berkenbroek aan 

bezemdophei verschijnt er opeens een heel bos 

 

naast blauwe bes veenmos gerafeld uitgebeten 

daarop bijvoorbeeld een veenbesparelmoedervlinder 

die bewijst de ambivalentie van de regels 

 

in het gelukken en de mislukkende heiligheid 

van het ondeelbare dat even snel verdwijnt 

als het verdwaalde zaad van een woordspel 

 

 

 

Het gedicht komt uit de dichtenbundel ‘oneindige zin’ geschreven door Rozalie Hirs. Het eerste wat opvalt aan dit gedicht is het ontbreken van interpunctie, in de hele dichtbundel ‘oneindige zin’ is geen interpunctie gebruikt. De hele dichtbundel is dus eigenlijk één oneindige zin. Hierdoor heb je als lezer de vrijheid om het gedicht te interpreteren zoals je zelf wilt, je kan zelf punten en komma’s plaatsen en het ritme bepalen. 

 

Het lijkt alsof er in dit gedicht een schilder aan het beschrijven is hoe hij zijn schilderij maakt. In de eerste strofe schildert hij in atmosferisch perspectief een hert in het bos, dan maakt hij van het bos een berkenbroekbos met verschillende planten: zompzegge, bezemdophei en veenmos. Een veenbesparelmoedervlinder zit op veenmos. In de laatste strofe beschrijft hij het proces en wat hij van het schilderij vindt als het af is. 

 

In de eerste strofe wordt een hert beschreven ‘ligt het hert op duizenden handen van fragiele plantenlijven’. Het hert is het symbool voor hoop en vertrouwen, die twee eigenschappen worden vaak als belangrijkst geprezen. Daarom ligt het hert op duizenden handen. Atmosferisch perspectief zijn heel veel lagen over elkaar, vaak zie je in een schilderij met atmosferisch perspectief een hert omdat je het dier meteen herkent aan het silhouet. Vertrouwen bestaat net als atmosferisch perspectief uit veel lagen, vertrouwen is fragiel want als je iemands vertrouwen schaadt, duurt het heel lang voor ze je weer opnieuw met iets vertrouwen. De fragiele plantenlijven staan voor de tijd die het kost om een goede vertrouwensband met iemand te ontwikkelen, planten doen er lang over om te groeien en ze kunnen snel doodgaan. Net als het vertrouwen, in het begin is het zwak maar het wordt steeds sterker. 

 

‘Doorschijnende knekelgeraamten in pastel’: in deze zin uit de tweede strofe lijkt het alsof het hert dood ligt tussen kleurige bloemen. Hiermee wordt het verschil tussen leven en dood beschreven. Het hert is dan de dood, die wordt omringd met kleurig leven. Als een skelet heel lang ligt, wordt het doorschijnend en vergaat het bijna. Doordat het hert dood is, is alle hoop verloren en geeft de ‘ik’ het op, maar in de volgende zin: ‘doe ik een berkenbroek aan bezemdophei verschijnt er opeens een heel bos’ laat ‘ik’ het hert achter zich en er verschijnt een heel nieuw bos vol met nieuwe hoop. De ‘ik’ in het gedicht is de schilder die het schilderij maakt. Het hert is minder mooi gelukt dan de schilder zou willen dus hij wil het opgeven, maar hij zet zich eroverheen en schildert een prachtig bos.   

 

Ambivalentie is een gespleten gevoel, je wil het ene maar ook het andere. Een goed voorbeeld van ambivalentie is de veenbesparelmoedervlinder: de vlinder eet veenbes maar dat is een erg zeldzame plant, dus hoe meer de vlinder eet hoe minder eten erover blijft voor de volgende keer. Dat staat voor dat je soms moeilijke keuzes moet maken die je liever wilt ontwijken. ‘de ambivalentie van de regels’: je kan niet alles krijgen en doen wat je wilt zonder dat je er iets voor terug moet geven. 

 

In de laatste strofe heeft de schilder het schilderij af en beschrijft hij het proces. ‘in het gelukken en de mislukkende heiligheid’ de heiligheid is het schilderij en daar gaan dingen in goed en in fout. Je kan niet altijd alles helemaal goed doen, iedereen maakt fouten. Geluk kan heel snel komen maar net zo snel als het gekomen is kan het ook weer gaan. ‘als het verdwaalde zaad van een woordspel’ In een woordspel moet je woorden creëren door letters te verbinden, je moet er veel bij nadenken en je leert nieuwe woorden. Veel woorden vergeet je weer maar een paar blijven hangen als verdwaalde zaden. 



Share by: